Powiedzieć, że odeszła legenda, to za mało!

Franciszek Smuda to absolutny rekordzista spośród trenerów Widzewa. Nikt tak często nie prowadził łódzkiej drużyny, zarówno w ujęciu wszystkich spotkań, jak i liczby kadencji przy Piłsudskiego. Było ich aż pięć!

Po raz pierwszy „Franz” pojawił się w klubie w maju 1995 roku. Był wówczas bardzo mało znanym szkoleniowcem, a decyzja, by objął mający spore ambicje RTS była dla części kibiców wręcz szokująca. Smuda zadebiutował w wyjazdowym meczu z Lechem Poznań, który zakończył się porażką 0:1. Trzy dni później rozegrał swoje pierwsze starcie przy Piłsudskiego i przywitał się ze stadionem, który stał się później jego świątynią, w udany sposób. Czerwono-biało-czerwoni wygrali z Petrochemią Płock, czyli dzisiejszą Wisłą, 2:0, choć po czasie wynik zmieniono na 3:0 za sprawą walkowera.

Do końca sezonu 1994/1995 widzewiacy odnieśli jeszcze trzy zwycięstwa, raz podzielili się punktami i zostali jeszcze dwukrotnie pokonali. Łączny bilans 4-1-3 nie był więc specjalnie imponujący, ale wystarczył do zajęcia drugiego miejsca w końcowej tabeli. Niemniej nic nie zwiastowało tego, co miało wydarzyć się w kolejnych rozgrywkach. Mówimy bowiem o rzeczy, jakiej nie dokonał później żaden inny zespół – Widzew został mistrzem Polski, nie ponosząc przez całą kampanię ani jednej porażki!

Mimo to tytuł został wywalczony z zaledwie trzema punktami przewagi nad Legią Warszawa. Rywalizacja z tą drużyną w tamtym okresie przeszła zresztą do kanonu polskiego futbolu. Łodzianie dwukrotnie triumfowali przy Łazienkowskiej w końcówce sezonu, za pierwszym razem 2:1, a później 3:2. Ten drugi mecz uznawany jest za jeden z najbardziej emocjonujących w historii rozgrywek ligowych. Do 88. minuty Widzew przegrywał 0:2, ale dzięki fantastycznemu finiszowi zdołał odwrócić losy spotkania. Obrazki celebrującego mistrzostwo Smudy to jedne z najpiękniejszych wspomnień wielu pokoleń fanów.

Pomiędzy dwoma mistrzowskimi sezonami „Franz” dokonał jeszcze innej wybitnej rzeczy. Po dramatycznym boju z Broendby Kopenhaga wprowadził zespół do fazy grupowej Ligi Mistrzów. W elitarnych rozgrywkach widzewiakom szło ciężko, mierzyli się z problemami kadrowymi, ale rywale byli z najwyższej półki. Atletico Madryt było wówczas najlepsze w Hiszpanii, a Borussia Dortmund sięgnęła później po wygraną w całej Champions League. Co ciekawe, Niemcy zwyciężyli we wszystkich wyjazdowych meczach, oprócz wizyty w Łodzi! Ikoniczna stała się też bramka, jaką przeciwko Atletico strzelił z połowy boiska Marek Citko.

Tamten okres przyniósł nie tylko puchary do klubowej gabloty, ale coś znacznie trwalszego. Praca Smudy i jego piłkarzy pozwoliła zyskać uwielbienie kibiców z całego kraju, które trwa do dziś. W zgodnej opinii wielu osób w połowie lat 90 mieliśmy do czynienia z tzw. drugim Wielkim Widzewem. Bez jego powstania być może nie doszłoby do reaktywacji w 2015 roku czy bicia rekordów w sprzedanych karnetach, a z pewnością byłoby zdecydowanie trudniejsze.

Wracając do Smudy, jego pierwsza kadencja zakończyła się wraz z ostatnią kolejką sezonu 1997/1998. Czwarte miejsce uznano za spory zawód i w nowe rozgrywki łodzianie weszli z dotychczasowym asystentem Andrzejem Pyrdołem, a od drugiego starcia na ławce trenerskiej zasiadał także zmarły niedawno Wojciech Łazarek. Powrót „Franza” nastąpił w 2002 roku, a później pojawiał się przy Piłsudskiego jeszcze trzykrotnie. Nie były to już jednak tak udane okresy w dziejach RTS, którego władze nie potrafiły właściwie skonsumować piłkarskich sukcesów i klub popadał w coraz większą ruinę.

W 2017 roku, już po reaktywacji Widzewa, pojawiła się szansa na powrót do lat świetności. Mocarstwowe wizje snuł m.in. Michał Sapota, przedstawiciel Murapolu, który miał kupić akcje spółki i wpompować w nią miliony. Zaczęło się od zaciągania zobowiązań poprzez kosztowne transfery, a skończyło na wycofaniu z inwestycji. Jedną z postaci, która w tamtym czasie pojawiła się w Łodzi, był Smuda, który od drugiej kolejki sezonu 2017/2018 rozpoczął piątą i ostatnią widzewską kadencję. Miał olbrzymi wkład w wywalczenie przez drużynę awansu do II ligi, ponieważ poprowadził ją w trzydziestu dwóch z trzydziestu czterech spotkań. Ostatni raz usiadł na ławce w domowym starciu z Lechią Tomaszów Mazowiecki. Miało to miejsce 9 czerwca 2019 roku.

Łączny bilans Franciszka Smudy zamknął się w 215 spotkaniach, co jest absolutnym rekordem Widzewa Łódź. Tak jak jego pięć kadencji. W Ekstraklasie zajmuje pierwsze miejsce ex aequo z Władysławem Żmudą, ze 144 meczami na koncie. Nikt nie może równać się z nim także w kwestii sukcesów. Żaden inny trener nie wywalczył z czerwono-biało-czerwonymi dwóch tytułów mistrza Polski, a „Franz” sięgał też po Superpuchar Polski, był w półfinale Pucharu Polski i elitarnej Lidze Mistrzów. Prowadził także inne wielkie polskie kluby (m.in. Lecha Poznań, Legię Warszawa czy Wisłę Kraków) oraz reprezentację Polski. Nikt w historii rodzimego futbolu nie może pochwalić się takim CV.

Będzie Ciebie cholernie brakować, trenerze!

Mecze Widzewa z Franciszkiem Smudą na ławce trenerskiej:

Ekstraklasa – 144 mecze (84-30-30, 256:137)
III liga – 32 mecze (21-8-3, 59:21)
Puchar Polski – 19 meczów (13-2-4, 53:23)
Superpuchar Polski – 2 mecze (1-0-1, 1:2)
Liga Mistrzów – 12 meczów (4-1-7, 21:21)
Puchar UEFA – 6 meczów (4-0-2, 7:4)

Razem: 215 meczów
Bilans: 127 wygranych, 41 remisów, 47 porażek. Bramki 397:208
Średnia pkt w rozgrywkach ligowych: 2,01/mecz

Trenerskie rekordy Franciszka Smudy w Widzewie:

– najwięcej tytułów mistrzowskich (2)
– najwięcej kadencji (5)
– najwięcej meczów (215)
– najwięcej meczów w Ekstraklasie (144)
– najwięcej meczów w Pucharze Polski (19)
– najwięcej meczów w Lidze Mistrzów/Pucharze Mistrzów (12)
– najwięcej zwycięstw (127)
– najwięcej zwycięstw w Ekstraklasie (84)
– najwięcej zwycięstw w Pucharze Polski (13)
– najwięcej punktów w Ekstraklasie (282)
– najwięcej strzelonych goli (397)
– najwięcej strzelonych goli w Ekstraklasie (256)
– najwięcej strzelonych goli w Pucharze Polski (53)
– najlepszy bilans bramkowy (+189)
– najlepszy bilans bramkowy w Ekstraklasie (+119)
– najlepszy bilans bramkowy w Pucharze Polski (+30)